Mavi Çarşı Katliamı
| Mavi Çarşı Katliamı | |
|---|---|
| Bölge | Göztepe, Kadıköy, İstanbul |
| Tarih | 13 Mart 1999 16:25 |
| Hedef | Siviller |
Saldırı türü | Katliam, kundaklama |
| Silahlar | Molotofkokteyli |
| Ölü | 14 |
| Yaralı | 5 |
| Örgüt(ler) | PKK |
Mavi Çarşı Katliamı veya Mavi Çarşı Saldırısı, 13 Mart 1999 tarihinde İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesinde, halk arasında minibüs caddesi olarak bilinen Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde (Bu caddenin ismi, olay tarihinde Kayışdağı Caddesi idi) Göztepe mevkiinde yer alan Mavi Çarşı isimli mağazaya düzenlenen ve 13 kişinin ölümüne neden olan terör saldırısıdır. Saldırı, PKK terör örgütü tarafından molotofkokteylleriyle yapıldı.
Saldırı
[değiştir | kaynağı değiştir]13 Mart 1999 günü saat 16.25'te PKK militanları İstanbul Kadıköy'deki Göztepe mahallesinde yer alan Mavi Çarşı'ya girdi. Önce çarşının içine molotofkokteyli atan teröristler, kaçarken vitrinlere de molotofkokteyli fırlatmayı sürdürdü. Molotofkokteyllerinden bazıları parfüm reyonuna atıldı. Parfüm ve benzinin parlaması neticesinde, bütün katı alevler sardı. Yangın merdiveni bulunmayan çarşıda çıkan yangın giderek büyüdü. İnsanlar yangının büyümesi üzerine 6 katlı binanın en üst katına çıkmaya başladılar. Üst kattaki 10 kişi yoğun duman nedeniyle zehirlenerek öldü.[1][2][3]
İtfaiye, önce yangını söndürmeye çalıştı. Daha sonra Mavi Çarşı'nın çatısı ile yandaki binanın çatısı arasına uzatılan merdiven sayesinde birkaç kişi yan binaya ulaşarak hayatlarını kurtardı. Katlarda bulunan kişilerden ikisi yanarak öldü. Yanarak yaşamını yitirenlerden biri tanınmayacak haldeydi. Yere atlayarak hayatlarını kurtarmaya çalışan birkaç kişi ağır yaralandı. Bir yaralı ise hastanede yaşamını yitirdi.[1][4]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Türk halkının olay karşısında yılgınlığa düşmeyeceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, "Çıkan yangında maalesef 13 vatandaş ölmüştür. Fevkalade üzgünüm. Vatandaşlarıma Allah'tan rahmet diliyorum. Ailelerine, milletimize başsağlığı diliyorum." dedi.[5] TBMM Başkanı Hikmet Çetin, vatandaşları acı içinde bırakan bu tür olayları yapanları, destekleyenleri TBMM adına şiddet ve nefretle kınadığını kaydetti. Başbakan Bülent Ecevit ise, yaklaşan seçim öncesinde milletin paniğe sürüklemek istendiğini savundu.[6]
Saldırının kurbanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- İbrahim Taslı (Mağaza sahibi)[7]
- Neşe Rusçuk (Mağaza genel koordinatörü)[8]
- Fevziye Şahinöz (Mağaza müdürü)[9][10]
- Şen Yeşildağ (Mağaza muhasebecisi)[11]
- Meltem Özkılıç (Mağaza muhasebecisi)
- Zeynep Nezahat Beyazgül (Satış görevlisi)
- Ayşe Akın (Satış görevlisi)
- Seval Balcı (Satış görevlisi)
- Sonnur Atalay (Satış görevlisi)
- Zeynep Arıkan (Yemekhane görevlisi)
- İlknur Keleş (Müşteri)
- Filiz Soydemir (Müşteri)[12]
- Ümit Ayyürek (Müşteri, Ortadoğu Koleji'nde İngilizce öğretmeni)[13]
- Hüsnü Kenar[14][15][16]
Soruşturma ve mahkeme süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]İstanbul 11'inci Ağır Ceza Mahkemesi, 7 Mayıs 2007'de verdiği kararda, sanıkların eylemi terör örgütü PKK'nın lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilişini protesto etmek amacıyla yaptıklarını belirttiler. Mahkeme, eski Türk Ceza Kanunu'nun 125'inci maddesi uyarınca, devletin hakimiyeti altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik eylem yapmak suçundan sanıklar Engin Atabey, Abdullah Günay ve Metin Yamalak hakkında ağırlaştırılmış müebbet, olayda gözcülük yaptığı iddia edilen sanık Azime Işık hakkında ise müebbet hapis cezası verilmesine hükmetti.[17]
Yargıtay 9'uncu Ceza Dairesi, Mavi Çarşı Saldırısı'nın fâilleri, sanıklar hakkındaki kararları onayladı.[18]
Davada 3 sanıkla birlikte yargılanan ve hakkında müebbet hapis cezası verilen Azime Işık'ın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) ihlal kararı vermesinin ardından yeniden yargılandığı dava, 29 Ocak 2019 tarihinde neticelendi.[19]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İngilizce Vikipedi'de Mavi Çarşı Saldırısı maddesi (İngilizce)
- İngilizce Vikipedi'de 1999 yılında Türkiye'de gerçekleşen terör saldırılarının listesi (İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kaya, İlhan (14 Mart 1999). "Molotoflu caniler". Zaman. 29 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
- ^ Aytalar, Ardıç (14 Mart 1999). "Kana doymuyorlar: 13 ölü". Hürriyet. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
- ^ "Yangın merdiveni yok!". Radikal. 14 Mart 1999. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
- ^ Erdem, Ali Kemal (14 Mart 1999). "Mağazada katliam: 13 ölü". Radikal. 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
- ^ "Liderlerden vatandaşa: Yılma panikleme!". Hürriyet. 14 Mart 1999. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010.
- ^ "'Panik yaratmak istiyorlar'". Radikal. 14 Mart 1999. 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010.
- ^ "Mavi Çarşı'da Çifte Tazminat". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Terör Kurbanları Toprağa Verildi". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Lara'nın acısı dinmiyor". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Öldüren Bakışlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Alevler ve Feryatlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Hayalleri Mavi Çarşı'yla Kül Oldu". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Terörle Yanan Hayatlar". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Devlet Sahip Çıkmadı". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Geride Kalanların Trajedisi". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "Kadıköy'ün Hafızasını Silemeyeceksiniz". 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
- ^ "20 yıllık Mavi Çarşı katliamı davasında müebbet kararına onama". NTV. 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
- ^ "Mavi Çarşı katliamı davasında müebbet kararı onaylandı". CNN Türk. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
- ^ "20 yıllık Mavi Çarşı katliamı davasındaki müebbet kararı". Anadolu Ajansı. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
